Het voormalig stadhuis (Stedehuys) van de destijds Zuid-Hollandse stad Woerden is een rijksmonument gelegen aan het Kerkplein 6, dat anno 2010 als stadsmuseum in gebruik is. De Vroedschapszaal werd tot 1889 gebruikt door het stadsbestuur om te vergaderen, en voor rechtspraak.
Geschiedenis
De onderste verdieping van het stenen gebouw werd gebouwd in 1501, voor een bedrag van 450 gulden. Eerder stond op dezelfde plaats een houten optrek met rieten dak, dat ook als 'raadhuis' werd gebruikt. In eerste instantie werd het gebouw alleen gebruikt voor bijeenkomsten, pas in 1538 nam een secretaris betrekking in het gebouw als kantoor, en werd het meer een stadhuis zoals we het nu kennen. Het gebouw had toen wel een zolder. In 1601 werd hierop een verdieping gebouwd, met daarin een groot raamwerk met zes gekoppelde houten kruiskozijnen. In 1889-1890 is de zeskantige traptoren gerestaureerd. Het gebouw bevat een steen met het jaartal 1616, deze is echter afkomstig uit de eerder gesloopte "Rietvelderpoort". Toen in 1889 de gemeenteraad verhuisde naar een nieuw gebouw aan de Westdam, kreeg het gebouw tot 1933 de functie van kantongerecht. Sinds 1933 is het gebouw in gebruik als gemeentemuseum.
Gebrandschilderde ramen
In 1610 werd het stadhuis gebruikt door ambassadeurs uit Frankrijk en Engeland, om samen met Prins Maurits een onenigheid op te lossen die er bestond tussen de stad Utrecht en de Staten-Generaal. Dit gezelschap bracht duizend gulden bijeen voor gebrandschilderde ramen, die de wapens van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Frankrijk, Engeland, de Zeven Gewesten en van prins Maurits toonden. Ook waren er beeltenissen van historische gebeurtenissen en een rijm over de bijeenkomst. Later, in de Franse tijd, zijn de ramen door Fransgezinden vernield, maar in 1903 zijn de gebrandschilderde ramen vervangen door een replica van het origineel. Alleen het rijm bevat in de replica een fout, het jaartal 1610 is verworden tot 1601.
Buitenzijde
Aan de buitengevel bevindt zich op de hoek van de Kerkstraat en de Havenstraat een schandpaal uit 1567. In de top van het gebouw staat een houten beeld van Justitia. Daaronder, in de leeuwenkop aan de kant van de Petruskerk bevindt zich een opening om een horizontale balk naar buiten te kunnen steken, die dienstdoet als galg. Het gebouw dateert uit de periode Renaissance, en heeft een fraaie trapgevel in een laatgotische stijl, met een verdieping in Hollandse renaissancestijl.
Naast het gebouw staat in de Havenstraat het Gildepoortje.
Stadsmuseum
In het Stedehuys is het stadsmuseum van Woerden gevestigd. De stichting Stadsmuseum Woerden is opgericht in 1995. Het museum organiseert wisselende kunsttentoonstellingen, meestal gericht op het Nederlandse landschap algemeen en dat van het Groene Hart in het bijzonder. Het Stadsmuseum bezit schilderijen van de Haagse School en werk van Woerdense kunstenaars, zoals Leo Gestel, Herman van Swanevelt, Cornelis Vreedenburgh en Jan Kriege. Ook toont het museum voorwerpen uit de Romeinse tijd, toen in Woerden een castellum aanwezig was, en verschillende bodemvondsten, zoals het Frankische Zwaard van Woerden.
(
visit link)
------------------------
The former town hall (Stedehuys) of the then South Holland town of Woerden is a national monument located at Kerkplein 6, which is used as a town museum in 2010. The Vroedschapszaal was used until 1889 by the town council to meet, and for administration of justice.
History
The bottom floor of the stone building was built in 1501, at a cost of 450 guilders. Earlier, a wooden structure with a thatched roof stood on the same site, which was also used as a 'council house'. Initially, the building was used only for meetings, and it was not until 1538 that a secretary took up residence in the building as an office, and it became more of a town hall as we know it today. The building did have an attic then. In 1601, a storey was built on this, containing a large framework with six linked wooden cross windows. In 1889-1890, the hexagonal stair tower was restored. The building contains a stone with the date 1616, but this is from the previously demolished "Rietvelderpoort". When the municipal council moved to a new building on the Westdam in 1889, the building was given the function of a district court until 1933. Since 1933, the building has been used as a municipal museum.
Stained-glass windows
In 1610, the town hall was used by ambassadors from France and England, together with Prince Maurice, to resolve a disagreement that existed between the city of Utrecht and the States General. This company raised a thousand guilders for stained-glass windows, which showed the arms of the Republic of the Seven United Netherlands, France, England, the Seven Regions and Prince Maurice. There were also effigies of historical events and a rhyme about the gathering. Later, in the French era, the windows were destroyed by Frenchmen, but in 1903 the stained-glass windows were replaced with a replica of the original. Only the rhyme contains an error in the replica; the year 1610 has become 1601.
Exterior
On the exterior facade, there is a pillory from 1567 at the corner of Church Street and Haven Street. At the top of the building is a wooden statue of Justice. Below it, in the lion's head on the side of the Petruskerk is an opening to protrude a horizontal beam, which serves as a gallows. The building dates from the Renaissance period, and has a beautiful stepped gable in a late Gothic style, with a floor in Dutch Renaissance style.
Next to the building is the Gildepoortje in Havenstraat.
City Museum
The Stedehuys houses Woerden's city museum. The foundation Stadsmuseum Woerden was founded in 1995. The museum organises changing art exhibitions, usually focusing on the Dutch landscape in general and that of the Green Heart in particular. The museum owns paintings by the Hague School and works by Woerden artists such as Leo Gestel, Herman van Swanevelt, Cornelis Vreedenburgh and Jan Kriege. The museum also displays objects from the Roman period, when Woerden had a castellum, and various archaeological finds, such as the Frankish Sword of Woerden.
(
visit link)
Translated with www.DeepL.com/Translator (free version)